Spis treści
Dosze to podstawowe pojęcie w Ajurwedzie, czyli tradycyjnej indyjskiej nauce o życiu i zdrowiu. Od nich zależy sposób, w jaki funkcjonuje dany organizm, a także to, jak powinno się niego dbać. Dowiedz się, jakie znaczenie dla codziennego życia mają dosze.
Dosza – czym jest?
Nauki Ajurwedy opierają się na prawach natury. Według ich założeń każdy żyjący organizm składa się z 5 żywiołów – przestrzeni, powietrza, wody, ognia i ziemi. To harmonia tych elementów pozwala na dobre samopoczucie i życie w zdrowiu. Ich połączenia tworzą rodzaje specyficznej energii, czyli dosze. Każda z dosz pełni wyjątkową rolę w organizmie i jest odpowiedzialna za różne procesy, dlatego też wszystkie są niezbędne i wyjątkowe. To zaburzenie ich równowagi jest tym, co powoduje stan choroby lub pogorszenia samopoczucia.
Znajomość swojej dominującej doszy pozwala ustalić, jaki styl życia będzie najbardziej odpowiedni. Ajurweda to droga do poznania siebie i tego, co najlepiej nam służy – zarówno w kwestii diety, jak i codziennych rytuałów, a nawet klimatu, w jakim się żyje. Poznanie rodzaju energii dominującego w swoim ciele jest pierwszym krokiem do osiągnięcia dobrego zdrowia i samopoczucia.
Trzy dosze ajurwedyjskie
W Ajurwedzie wyróżnia się trzy rodzaje tych energii. Jest to Vata, Pitta i Kapha. W każdej z dosz obecne jest wszystkie 5 żywiołów, jednak dwa z nich dominują nad pozostałymi. Naturalny stosunek między doszami w organizmie określa się jego konstytucją, czyli stanem równowagi. Ma on wpływ na przysposobienie czy predyspozycje fizyczne, a także cechy charakteru. Każda z dosz charakteryzuje się wyjątkowym zbiorem cech – wszystkie są różne i uzupełniają się wzajemnie, nie ma lepszych i gorszych energii. Czym charakteryzują się poszczególne dosze?
Vata
Vata to połączenie żywiołów przestrzeni i powietrza. Energię tę określają takie cechy, jak szorstkość, suchość, lekkość, ruchliwość, szybkość, zmienność i zimno. W przyrodzie reprezentuje ją wiatr i wszelki ruch. Vata w ludzkim ciele odpowiada za krążenie krwi, przepływ limfy, bicie serca i pracę mięśni. Pełni także istotną rolę w procesie oddychania. Na poziomie mentalnym wiąże się z elastycznością i kreatywnością. Energia ta ma swoją siedzibę w jelicie grubym, kościach, skórze, uszach i udach. Jej zaburzenia i nadmierna akumulacja jest odczuwalna właśnie w tych częściach ciała.
Pitta
Dosza pitta stanowi połączenie żywiołów ognia i wody. Jest to energia transformacji, którą można opisać jako kwaśną, gorącą, ostrą, lekką i intensywną. Odpowiada za ciepło, w tym za temperaturę ciała. Tworzy ogień trawienny, czyli kontroluje procesy metaboliczne. Jej zaburzenia mogą objawiać się problemami z przyswajaniem, trawieniem i wydalaniem substancji odżywczych. Osoby, u których dominuje Pitta, określa się jako ludzi o ognistym temperamencie. Dosza ta wpływa również na intelekt, umiejętność zapamiętywania i koncentrację. Jej nadmiar czy nierównowaga natomiast prowadzi do gniewu, nienawiści i zazdrości. Energia ta kumuluje się w jelicie cienkim, żołądku, gruczołach potowych, krwi, oczach i w skórze.
Kapha
Kapha to energia, w której dominują żywioły ziemi i powietrza. Dosza ta jest stała, powolna, ciężka, tłusta, gładka i zimna. W ciele odpowiada za spajanie wszystkich elementów i podtrzymywanie odporności. Na poziomie fizycznym jej zadaniami jest dbanie o stawy, nawilżanie skóry, gojenie ran, a także zapewnienie biologicznej siły i stabilności. Zlokalizowana jest w klatce piersiowej, gardle, sercu, głowie oraz w płynnych wydzielinach ciała, takich jak ślina. Dosza ta jest energią przywiązania, miłości i współczucia, a także żądzy i długotrwałej zazdrości.
Znajomość dosz i ich zadań pozwala zlokalizować w ciele źródła zaburzenia harmonii energetycznej. Mogą one wynikać z przebytej traumy, stresu lub stylu życia, który nie wspiera indywidualnej konstytucji. Zakłócenia w równowadze dosz szybko dają o sobie znać, jednak można łatwo na nie działać przeciwną energią.
