Spis treści
Interesując się orientem bardzo często natknąć się można na postać Buddy. Jego wizerunek jest również bardzo często przedstawiany na różnego rodzaju ozdobach, takich jak obrazy czy rzeźby. Dowiedz się, kim był Budda i dlaczego jego rola była tak istotna.
Budda – kto to?
Budda to indyjski nauczyciel duchowy, który uznawany jest za twórcę filozofii życiowej zwanej buddyzmem. Jego prawdziwe imię to Siddhartha Gautama. Jednak słowo „budda” może również oznaczać istotę oświeconą. Jest to ktoś, kto przebudził się ze stanu niewiedzy, przeszedł określoną drogę i posiadł najwyższą mądrość. Bardzo istotne jest również jego zerwanie z przywiązaniem. Oznacza to, że po śmierci nie powróci na ziemię w innym wcieleniu, a wejdzie w stan nirwany.
Kiedy żył Budda?
Twórca buddyzmu żył w VI w. p.n.e. Urodził się w hinduskiej rodzinie Siakjów. Była to rodzina królewska, dlatego początkowo wychowywał się on w luksusie i dostatku nieświadomy cierpień ludzi. Jednak jego wrażliwość i chęć poznania świata sprawiły, że postanowił on porzucić swoje bogactwo i dom rodzinny. Poznał wówczas ludzki smutek, cierpienie, choroby oraz śmierć. Wywarło to na nim ogromny wpływ. Zaczął żyć jak prawdziwy asceta, utrzymując się jedynie z datków innych ludzi. Z czasem jednak zapragnął pobierać nauki medytacyjne, by uzyskać oświecenie. Jednak droga do tego była bardzo trudna. Według podań, po 49 dniach medytacji udało mu się doświadczyć objawienia podczas którego poznał tajemne metody, którymi będzie w stanie poskromić cierpienie. Bogatszy o te doświadczenia, postanowił ponownie zmienić swoje życie i wyruszyć w dalszą samotną podróż. W końcu zrozumiał, że owymi metodami, które nazywa się obecnie Czterema Szlachetnymi Prawami, powinien podzielić się z innymi.
Swoje przemówienia zaczął wygłaszać w północnych Indiach. Zawsze uważał się jedynie za nauczyciela a nie boga, nie miał w zwyczaju się wywyższać. Starał się wpływać na swoich słuchaczy i uczyć ich wejrzenia w samych siebie i osiągania coraz to wyższych stanów duchowych. Budda zmarł w wieku 80 lat po zatruciu pokarmowym.
Buddyzm – religia
Buddyzm jest systemem filozoficznym i religijnym. Zaliczany do religii nonteistyczych – takich, które nie afirmują i nie negują istnienia boga, a także dharmicznych. Buddyzm opiera się na wspomnianych wyżej Czterech Szlachetnych Prawach, a także przedstawionej przez Buddę Ośmiorakiej Ścieżce, która prowadzić ma do zniwelowania cierpienia na świecie. Buddyzmem nazwać można nauki o naturze umysłu, które prowadzić mają do oświecenia polegającego na osiągnięciu trwałego szczęścia oraz jasności umysłu. Religia ta nazywana jest często religią doświadczenia ze względu na to, że każdy może osiągnąć ten cel. W buddyzmie spotkać można wiele szkół, które w różny sposób dążą do osiągnięcia oświecenia.
Wyznawcy buddyzmu uważają, że wszystkie istoty po śmierci odradzają się na nowo, ale znajdują się na różnych poziomach egzystencji. Te poziomy zależne są od zebranej karmy, czyli dobrych i złych uczynków. Istota może odrodzić się m.in. w świecie zwierząt, bogów czy głodnych duchów.
Za kluczowe pojęcie buddyzmu uznaje się nirwanę. Jest to określenie na bardzo zaawansowany poziom urzeczywistnienia i absolutny brak cierpienia. Kojarzony z lekkością, ogromnym szczęściem, spokojem i błogością.
Figurki Buddy – co oznaczają?
Budda jest postacią bardzo często przedstawianą na różnego rodzaju obrazach czy posągach. W Tajlandii wizerunki Buddy zdobią niemal wszystkie świątynie, a każde jego przedstawienie jest niemal takie samo. Artyści, tworzący wizerunki Buddy, muszą przestrzegać określonych zasad. Budda zawsze odziany jest w strój mnicha i koniecznie musi być przedstawiany w jednej z czterech pozycji – siedzącej, stojącej, leżącej bądź kroczącej. Przedstawienie Buddy stojącego symbolizuje błogosławieństwo, natomiast w przypadku Buddy siedzącego sytuacja jest nieco bardziej skomplikowana. Siedzący Budda może obrazować niemal każde wydarzenie z jego życia. Uwagę należy zwrócić wówczas na ustawienie jego rąk, czyli na tak zwane mudry. Należą do nich między innymi:
- Dhyana mudra – dłonie Buddy złożone są na jego łonie i skierowane do góry, jest to gest medytacji i koncentracji umysłu,
- Bhumisparsha mudra – prawa ręka Buddy oparta jest o kolano, a palce skierowane są w dół, lewa ręka spoczywa na udzie; takie ułożenie rąk to gest, który przywołuje ziemię za świadka,
- Abhaya mudra – prawa ręka Buddy podniesiona jest do wysokości ramion i jej wewnętrzna część skierowana jest na zewnątrz; takie ustawienie rąk jest gestem, który rozprasza strach.
Posążki i figurki przedstawiające Buddę to nie tylko doskonały dodatek do wnętrza, ale i przedmiot, który będzie przypominał domownikom o sile spokoju i wewnętrznej harmonii.